12 REFERANS EK‹M/KASIM 2014
derin uçurumlar yarat›r.
Kendisinden bihaber birine, aidiyetiyle ilgili bir ta-
n›mlama yap›lsa, aksini iddia etme flans›na sahip olma-
d›¤›ndan, söyleneni kabullenecektir. Kültürel altyap›s›
sa¤lam olan›n dindarl›¤› gibi sekülerli¤i (dünyevilik) de
ölçülü ve istikrarl›d›r. Aksi durum; ürkütücü ve tehlike-
lidir! Avrupa Türkü`nün yeni nesillerinin en büyük ç›k-
maz›, kendisini ifade edememesidir. Bu vak›a, meselenin
dinî boyutu kadar millî boyutu için de geçerlidir. Anane-
vî bir Türk aile ortam›nda, huzur içinde yetiflmifl, örf ve
adetlerimiz kadar, “davran›fl biçimleri” dedi¤imiz hâl ve
hareketlerimizi de görmüfl-götürmüfl genç insan›n, kim-
lik oluflumundaki altyap›s› yeterlidir. O, çok güçlü olma-
sa da, çok zay›f da de¤ildir. Radikal ve fanatik görüfllere
karfl›, ald›¤› de¤erler, sahip oldu¤u kültürel normlar sa-
yesinde maceraya yelken açmayacakt›r. Kald› ki, “Kültü-
rel normlar›n› ustaca kullanabilen çok zay›flar bile,
güçsüzlüklerini güce dönüfltürebilirler (14)”.
“POP C‹HAD‹STLER”?
‹slâm’la özdefllemifl baz› kavramlar, kullanan›n niye-
tine, kapasitesine ve bulundu¤u ortama göre hem farkl›
yorumland›¤› gibi istismar edilmekten de kurtulama-
m›flt›r. Bunlardan biri de, “cihad”d›r... “Kitle iletiflim a-
raçlar›nda oldu¤u kadar ilmi kitaplarda da tart›fl›lan bu
terime verilen anlam, sadece Bat›l› yorumcular›n farkl›
yorumlar›n› de¤il, bu kavram› ele al›rken ‘fundamenta-
listler’ ve gelenekçiler aras›nda ortaya ç›kan derin fark-
l›l›¤› da yans›tmaktad›r. (...) Kelime, ‘çabalamak’ veya
‘u¤raflmak’ manas›na gelen chd kökünden türetilmifltir.
Bat› dillerine ‘kutsal savafl’ olarak çevrilmesi, cihad›n, ‹s-
lam’›n Bat›’daki genel yanl›fl kabulü olan ‘k›l›ç dini’ kav-
ram› karfl›s›nda manevi ve içsel önemini kaybetmesine
ve as›l anlam›n›n çarp›t›lmas›na yol açm›flt›r
(15)
”.
Almanlar›n, televizyona ç›karmaktan büyük zevk al-
d›klar›, en radikal (Vahabi-Selefi) ve meflhur dönmeler-
den birisinin, k›z-erkek kar›fl›m› genç bir gruba hitap
ederken çekilmifl resmine dikkatlice bakt›m: Etraf›n› sa-
ran Müslüman gençler, bu adam› büyük bir hayranl›kla
ve tabiri caizse, a¤z› aç›k dinliyorlard›. Onun için, “Al-
manya’daki cihad taraftar› genç k›zlar, Ifi‹D savaflç›lar›na
popstarlar gibi hayranl›k duyuyorlar.
(16)
” tesbitini abar-
t›l› bulmuyorum. Ayn› haber-yorumda, babas› Cezayirli,
annesi Alman olan 15 yafl›ndaki bir lise ö¤rencisi k›z›n,
Suriye’deki sözde cihatç› militanlarla internet üzerinden
irtibata geçtikten sonra apar topar Suriye’ye kaçt›¤› an-
lat›lmaktad›r. Di¤erlerinde oldu¤u gibi, bu k›z›n da aile-
vî problemleri oldu¤una dikkat çekilmifl.
K›rg›zistan’da Swetlana Hasanova olarak do¤an ve
genç yafl›nda ‹stanbul’a annesiyle birlikte geldi¤inde, bir
Türk’le tan›flarak evlendikten sonra Asiye ad›n› alan,
flimdiki (Suriye’ye gittikten sonra) ad›yla, Asiye Ümmi
Abdullah’›n, üç yafl›ndaki o¤luyla birlikte, Ifi‹Dmilitan-
lar›n›n kontrolündeki Suriye’nin Rakka flehrine yerleflti-
¤ini AP/dpa ajanslar›ndan ö¤rendik. Haberi okurken,
bu kad›n› da oralara sürükleyen as›l sebebi yakalad›¤›ma
sevinmifltim: Genç kad›n, AP haber ajans›na gönderdi¤i
mektubunda, terör örgütüne bir sürü övgüler ya¤d›rd›k-
tan sonra, “Devaml› olarak kocam ve ailesi taraf›ndan a-
fla¤›land›m. Onlar›n gözünde ben hiçkimseydim.”
diyordu. O da birço¤u gibi, adam yerine konuldu¤u ve
yoklu¤unu hissetti¤i cemaati internetten bulmufltu.
Kiflisel güvenliklerine olan inanc› bozulmufl gelecekle
ilgili ümit duygusu zay›flam›fl, hayat›n› koruma ile ilgili
ilkel inanc› ihlal edilmifl kiflilerin kolayca terörist olduk-
lar› görülmektedir. Terörist kurban› bu kifliler de gele-
cekteki kay›p konusunda bir kayg› yaflarlar. Pasif
kalmalar›n›n kurban› olma durumunu sürdüreceklerine
dair inanç pekiflir. Kendisine gelecek tehdidini azaltacak
her harekete kat›lmaya haz›rd›r. Genellikle 17-23 yafl a-
ras› gençlik döneminde kiflisel kimlik sorunlar› yaflayan
gençler teröristler için potansiyel adaylard›r. Teröristle-
rin ruh hali incelendi¤inde ço¤u defa ebeveynleri tara-
f›ndan dövüldükleri veya tacize u¤rad›klar› ve kiflisel
s›n›rlar›n›n ihlal edilme yoluyla kiflisel kimlik duygula-
r›n›n zarar görmesi dikkati çeker
(17)
”.
fiimdiye kadar yaflad›klar› yak›n aile çevresinde ve
toplum içinde yer bulamayan, adam yerine konulmayan
veya ilgi uyand›ramayanlar, sansasyonel bir dönüflle,
flimdilik muradlar›na ermifl görünüyorlar.
Asl›nda ‹slâm dünyas›ndaki fikrî çalkant›, biraz da
gelenekle modernitenin çat›flmas›d›r. Son derece “funda-
mentalist”- Selefi çizgisindeki Müslümanlar, postmo-
dern-globalist araçlar› ve ona uygun ifade tarz›n› iyi
kullan›yorlar. Zaten genç müslümanlar› kendi saflar›na
çekmedeki as›l baflar›lar› burada yatmaktad›r. S. Hüse-
yin Nasr da; “Modernizm ve son zamanlar›n ‘funda-
mentalizm’ine ra¤men, geleneksel ‹slam..” diye devam
etti¤i de¤erlendirmesinde, “ Hatta son zamanlarda ma-
neviyat, fikir ve sanat alanlar›nda geleneksel ‹slam’›n di-
riliflinden bile söz edilebilir
(18)
” diyor.
Almanya’daki Müslüman az›nl›¤›n ileri gelen temsil-
cileriyle birlikte oldu¤umuz bir toplant›da, Alman üni-
versitelerinden birinin cami kurulufllar› aras›nda
bafllatt›¤› kamuoyu araflt›rmas›na karfl› ç›kanlardan biri-
sine sordum:
-“Niçin geri çevirdiniz?”
-“Sorular› gördünüz mü?” dedi.
Araflt›rmadaki sorulara teker teker cevaplad›¤›m›z
hâlde, bilmemezlikten gelerek;
-“Ne var sorularda?” dedim.
-Feministler, eflcinseller ve Yahudilerle ilgili bizim ne
düflündü¤ümüzü soruyorlar.
Aman ya Rabbi, bu ne biçim bir din anlay›fl› ve nas›l