8 / 60
YORUM
8
• REFERANS
Yaln›z Yaflama Sanat›
• ORHAN ARAS •
- Kaçacak hiç bir yer yoktur -
erkes yaln›zl›¤› farkl› yaflar’ di-
ye yazm›fl Katharina Zimmer.
Tabii ki yüzde elliden fazlas›
yaln›z yaflamay› tercih eden bir
ülkede yaln›zl›¤›n kitab›n› yaz-
mak ve buna da ‘Yaln›z Yafla-
ma Sanat›’ ad›n› vermek çok kolay olsa gerek.
Ama yaln›zl›¤› uzlet ve içe dönüfl, (halvet) ola-
rak gören bir medeniyetin çocuklar› olarak biz-
ler her yaln›zl›¤› düflündü¤ümüzde derin bir
sükunet kaplar içimizi. Dualara s›¤›n›r›z. Ve
bilenlerimizin dilinden ayetler dökülür:
‘Rabbin seni ne unuttu ne de dar›ld› (93.3)’
Biliriz ki O unutmaz da, dar›lmaz da...
“Yaln›z Yaflama Sanat›” , “Anla Beni Lütfen” ,
“Aflk sadece bir kelime midir?”, “Yaln›z Ço-
cuk” kitaplar›n›n yazar› K. Zimmer, kitab›nda
yaln›z insan›n korkular›ndan kurtulmas› için bir
reçete sunamaya çal›fl›r. Onu yüreklendirir. O-
nun topluma, aileye tekrar dönmesi için ö¤ütler
verir. K›saca ‘yaln›z insan’ n›n kelimelerle elin-
den tutmaya çal›fl›r. ‘‹lkbaharda yaln›z olmak,
sonhabarda yaln›z olmaktan farkl›d›r, der. Ifl›k
bizi daha uyan›k ve daha etkin yapar, bizi daha
olumlu k›lar, diye ö¤ütüler verir. Artan karan-
l›¤a suçu yükler. Yaln›z flair Hölderlin’e, gönlü
k›r›k flair Rilke’ye göndermeler yapar. ‘Sar› ar-
mutlar, olgun ve vahfli güllerin toprak göle sark-
mas›, öpüfllerden sarhofl olmufl zarif ku¤ular...’
gibi anlat›mlarla önümüze cennet gibi bir man-
zara sunmaya çal›fl›r. Ama yaln›zl›¤›n bir ko-
pukluk, bir kaç›fl sendromu oldu¤u gerçe¤ini
unutturamaz. Çünkü Bat›’n›n ‘yaln›zl›k felsefe-
si’ çok derinlere gider. Onu unutturmak müm-
kün de¤ildir. Sadece renkelendirilebilir... K.
Zimmer de bunu yapmaya çal›flm›flt›r.
Asl›nda Bat› ile Do¤u aras›nda klasik ve mo-
dern kavramlar›n farkl›l›klar› sadece kavramla-
r›n manalar› ile s›n›rl› de¤ildir. Kelimelere
yüklenen anlamlar da farkl›d›r. Örne¤in ‘Yal-
n›zl›k’ sözü onlarda soyutlanma veya kaç›fl ola-
rak alg›lan›rken biz de s›¤›nma ve varl›¤›n›n
fark›nda olmak olarak anlafl›lmaktad›r. Hatta
Schopenhauer, yaln›zl›¤› özgürlü¤ün temeli sa-
yar: ‘Yaln›zl›¤› sevmeyen özgürlü¤ü de seve-
mez. Kifli ancak yaln›z oldu¤unda özgürdür.’
Müslüman olmufl Alman psikolog Michaela Ö-
zelsel, ‘Halvette 40 Gün’ isimli kitab›n›n sonun-
da bir araflt›rmaya yer verir. Halvette kalan bir
kad›n, halveti varoluflunun fark›nda olmak ve
kendini tan›mak olarak yorumlar. (s.211) Bu ta-
n›m asl›nda yeni bir fley de¤ildir. 13. yüzy›l sufi-
lerinden Attar’›n Mant›k-ül Tayr kitab›ndaki
kufllar›n yolculu¤u da bir öze yolculuktur ve en
sonunda da kendi benli¤ini bulmakt›r. Kufllar
yedi vadiden, yani tekamülün yedi aflamas›n-
dan geçerek yine kendilerine gelirler..
Katharina Zimmer, Almanya’da 1970’li y›llar-
‘H