9 / 60
9
ARALIK 2013 - OCAK 2014 •
da tek bafl›na yaflayanlar›n o-
ran›n yüzde yirmi befl iken,
2000’li y›llarda bu oran›n yüz-
de k›rka ç›kt›¤›n›, hatta Frank-
furt gibi flehirlerde yüzde 50’
yi geçti¤ini yazmaktad›r. Bu
nedenle, yaln›zl›¤›n art›k bir
korku de¤il bir tercih oldu¤u-
nu vurgular. O, s›k s›k, yaln›z-
l›¤›n bir seçim mi yoksa bir
zorunluluk mu oldu¤u sorusu-
nu sorar.
Asl›nda soru insan içinse ce-
vab› çok basittir. Çünkü hiç
kimse yaln›zl›¤› tercih etmez.
Bu insan›n f›trat›na da ayk›r›-
d›r. Ama soru sistem içinse
çok karmafl›kt›r. Çünkü kapi-
talist sistemin sömürü çark›n-
da onun için yaln›z insan daha
verimlidir. Ayr›ca tüketim
toplumunun dayatt›¤› ‘sat›n
alma bask›s›’ insan› zorunlu o-
larak yaln›z yaflamaya itmek-
tedir. Çünkü evin ve ailenin
masraf› kapitalist toplumda bir
yük olarak alg›lanmakta ve
bundan kaç›n›lmaktad›r.
Montaigne, aileyi yönetmek
devleti yönetmekten kolay de-
¤ildir, der ve adeta yaln›zl›¤a
hak kazand›r›r.
Ünlü kuantum fizikçisi Hans
Peter Dürr, bu yükten kaçan
yaln›zl›¤› kutsar ve ‘Bu insan-
lar modern toplumun talebi
do¤rultusunda kendilerine ö-
zerkli¤in ve ba¤›ms›zl›¤›n ›fl›-
¤›nda çekidüzen vermifllerdir’
der. Dürr’e göre, yaln›zl›¤› ai-
leye tercih edenler, cemaat ta-
k›m›n›
kendilerine
bir
ayakba¤› olarak gören gelece-
¤in ideal toplum varl›klar›d›r-
lar.
Filozof Buber de yaln›zl›¤›n
özgürlü¤ün temeli oldu¤unu
savunanlardand›r. Ona göre,
bir insan›n düzgün bir birey o-
labilmesi için baflkalar›ndan
ayr› kalmas› gerekir.
Alman kökenli Amerikal› teo-
log Tillich, yaln›zl›¤›n iki yö-
nünü ifade etmek üzere,
‹ngiliz dilinde iki kavram›n o-
luflmas›na öncülük etmifltir:
Yaln›z olman›n ac›s›n› ifade
etmek üzere “Yaln›zl›k (Lone-
liness)”; Yaln›z olman›n ihti-
flam›n› ifade etmek üzere de
“kendi bafl›na olma (Solitu-
de)... O yaln›zl›¤›, bir kimse-
nin çevresinden ayr›lma
nedeniyle tek bafl›na kald›¤›n-
da veya birisinin kendisini ta-
mamen izole edilmifl ve yanl›fl
anlafl›lm›fl hissetmesi duru-
munda meydana geldi¤ini var-
sayd›. Bundan ayr› olarak,
yeni fikirler icat etme gücü ile
sonuçlanan ve iç gözlemi tefl-
vik eden yaflam›n bak›fl aç›lar›