52 / 60
52 REFERANS ŞUBAT 2015
de katm›fl olmak, bu fliire ayr› bir renk kazand›r›yor.
Sanat kayg›s› düflünülmemekle beraber, H›fz›’daki
flairlik istidad› bu hüznü güçlü bir edebî yap›yla ortaya
koyar. H›fz› buruk bir yürekle, yafll› gözlerle Ziyade’nin
mezar›n› uzaktan seyrederken söyler bu a¤›t›. Gerçekten
flafl›rt›c› bir güzellik vard›r fliirde. 15 k›tal›k eserin hiç bir
yerinde ölüm ve mezar kelimelerine rastlanmaz; ama ö-
lüm ve mezar ustal›kla anlat›l›r. Bu a¤›t›n özelligi de bu-
radad›r. Yapmac›k ve zorlamadan uzak, samimiyetin ve
ahengin iç içe yo¤ruldu¤u bu güzel eser, her okuyan›
duyguland›rmaktad›r. Ölümün içinde dirilen bir aflk›n
yücelmesi vard›r bu m›sralarda:
Sefil baykufl, ne gezersin bu yerde?
Yok mudur vatan›n, illerin hani?..
Küsmüfl müsün, selâm›m› almad›n,
fieyda bülbül, flirin dillerin hani ?..
Ecel tuza¤›n› açamaz m›s›n,
Aç›p da içinden kaçamaz m›s›n,
Azad eyleseler uçamaz m›s›n,
K›r›k m› kanadm, kollar›n hani?..
Bir kuzu koyundan ayr› ki durdu,
Yemez mi da¤lar›n kufluyla, kurdu?
Katardan ayr›ld›n, flahin mi vurdu,
Turnam! teleklerin, tellerin hani?.
Bir sevgi anlay›fl› ki, görünen alemden, görünmeyen
alemin sorgular›n› içinde sakl›yor.
Aç m›s›n, yok mudur ekme¤in afl›n,
Odan ne karanl›k, yok mu atafl›n,
Hanidir güveyin, hani yoldafl›n,
Hani kap›n-bacan, yollar›n hani?..
Kara yerde mor menekfle biter mi?
Yaz baharda ishak kuflu öter mi?
Bahçede al›flan çölde yatar m›
Uyan, garip bülbül güllerin hani?..
Burda yorgan, döflek, yast›k var m›d›r
Bu genifl dünyada yerin dar m›d›r?
Dal›n tahta duvar, önün yar m›d›r?
Yeflil bafll› sunam, göllerin hani ?..
Körpe maral idin da¤lar›m›zda,
Dolan›rd›n sol u sa¤lar›m›zda,
Taze fidan idin ba¤lar›m›zda,
Felek mi budad›, dallar›n hani?
Afla¤›daki teflbihler, benzetmeler çekilen ac›n›n ince-
li¤i kadar ince, estetik ve edebî derinlik tafl›yor. Ne müt-
hifl tasavvur! Dar biçilen elbise vurgusu... Beklenen
gelinlikle, beklenmeyen kefenin duygu içinde örtüflmesi
ne kadar titretici:
Dü¤ününde ac› flerbet içildi
Gelinlik esvab›n dar m› biçildi?
‹likle, dü¤mele, gö¤sün aç›ld›;
N'oldu, kemerbeste bellerin hani?..
Afla¤›da ise fani bir bedenin, zaman s›n›rlar›na s›¤-
mayan sevgiyle kaynaflmas› dile geliyor:
Al›flm›fl kafllar›n var m› k›nas›?
Ala idi o gözlerin binas›
Kocald›n m›, onbefl y›l›n sunas›
Yok mudur takat›n, hallerin hani?..
Emmim k›z›! Aç kap›y› gireyim,
Hasta m›s›n, halin hat'r›n soray›m.
Susuz de¤il misin, bir su vereyim,
Çaylarda çalkanan sellerin hani ?..
Yatars›n gaflette, gams›z, kayg›s›z;
Ninni, balam, ninni, kalma uykusuz!
Hem garip,hem ç›plak,hem aç,hem susuz
Felek fukaras›, mallar›n hani?..
Her gelip geçtikçe selâm vereyim,
Niflangâh tafl›na yüzüm süreyim;
Kald›r nikab›n›, yüzün göreyim,
Ne çok sararm›fls›n, hâllar›n hani?..
Civan da can›na böyle k›yar m›,
Hasta bafl›n tafl yast›¤a koyar m›,
Ergen k›za beyaz bezler uyar m›
Al giy all› balam, flallar›n hani?..
Daha seyrangâha ç›kamaz m›s›n?
Ç›k›p da ba¤lara bakamaz m›s›n?
Kald›rsam aya¤a kalkamaz m›s›n?
Ver bana, tutay›m, ellerin hani ?..
Sen de HIFZI gibi tezden uyand›n
Uyand›n da tafl yast›¤a dayand›n
Asl› Han›m gibi kavruldun yand›n
Yeller mi savurdu, küllerin hani?.
H›fz›, bu „fâni“ ortam›n içinde „hani“ diye kaybetti-
¤inin fevaran›n› ifade edip susmufltur. H›fz›’n›n ferya-
d›na, acaba topra¤a yürüyen gülendamdan cevap
gelecek midir..
Ziyade’nin verece¤i cevap bellidir; ama imkâns›zd›r,
çaresizdir. Fakat bu hüzün Anadolu sevdalar›n›n seline
düflmüfl, halk›n yüre¤ine yans›m›flt›r. Bu hüzünlü fliire