54 REFERANS ŞUBAT 2015
T
arihte unutulmaz bir iz b›rakan Çanakkale Sava-
fllar› Birinci Dünya Savafl› içinde, tarihin en kanl›
savafllar› olarak bilinir. 250 bini aflk›n flehidimizin
ve yüz binlerce gazimizin bir destan yazd›¤› Çanakkale
Savafllar›, Türk tarihinde de unutulmaz bir iz
b›rakm›flt›r. Çanakkale Savafllar› 3 Kas›m 1914 ve 18
Mart 1915 tarihleri aras›nda Çanakkale Bo¤az›’nda ce-
reyan eden bir seri deniz savafllar›yla ve 25 Nisan 1915 -
8/9 Ocak 1916 aras›nda Gelibolu Yar›madas›’nda tarih-
leri aras›nda yap›lan kara savafllar› kapsamaktad›r. Türk
ordusunun 1. Dünya Savafl›’nda zafer kazand›¤› tek
cephe Çanakkale Cephesi olmufltur. Bu cephe, ‹tilaf
Devletleri’nin sald›r›s› sonucu aç›lm›fl bir cephedir. Türk
Tarihi’nde çok önemli bir yere sahip olan Çanakkale Za-
feri, ‹ngiltere ve Fransa ile onlar›n getirdikleri sömürge
askerleriyle Türk milleti aras›nda gerçekleflmifl bir
savaflt›r. Düflman›n bir hedefi vard›, o da bo¤azlar› ge-
çerek ‹stanbul’u ele geçirmek ve Osmanl› Devleti’ni
savafl d›fl› etmekti. 1. Dünya Savafl›, ‹tilaf Devletleri ile
‹ttifak Devletleri aras›nda gerçekleflmifltir. Osmanl›
Devleti Almanya, Avusturya-Macaristan ‹mparatorlu¤u
ayn› safta yer almaktayd›. ‹tilaf Devletleri ise ‹ngiltere,
Fransa, Rusya gibi devletlerden oluflmaktayd›. ‹tilaf
devletlerinden ‹ngiltere ve Fransa, ayn› blokta yer alan
Rusya'ya yard›m götürmek, ‹stanbul’u ele geçirip Os-
manl›’y› savafl d›fl› b›rakmak için Çanakkale Bo¤az›’na
sald›rd›. Düflman askerlerinin bo¤az› geçme giriflimleri
Türklerin direnifliyle karfl›laflt›. Denizden ve karadan
yap›lan savafllar 18 Mart 1915'te bafllad›. Düflman don-
anmas› bütün gücüyle yüklenmesine ra¤men deniz sa-
vafllar›nda baflar›s›z oldular. Denizden geçemeyen
düflman kuvvetleri karadan geçme yolunu denediler. 25
Nisan 1915’te kara savafllar› bafllad›. Türk askeri, 19.
Tümen komutan› Mustafa Kemal’in emriyle “Ben size
taarruz emretmiyorum. Ölmeyi emrediyorum. Biz ölün-
ceye kadar geçecek zaman içinde yerimize baflka kuv-
vetler ve baflka komutanlar geçebilir” sald›r›ya geçti.
Türk ordusu büyük bir zafer kazand›. Kumkale, Beflike,
Çanakkale Savafllar›
(1914-1916)